7 Ekim 2011 Cuma

TERZİ FİKRİ OLAYI VE FATSA KOMÜNÜ



Terzi Fikri yani Fikri Sönmez, Fatsa’da yaptığı 9 aylık belediye başkanlığı görevinde, halkın siyasal katılımına dayanan yeni bir demokrasi pratiği denemiştir.
Fikri Sönmez’in belediye başkanlık adaylığı konusunda Fatsa halkı arasında consensus oluşmuş ve Fikri Sönmez, bağımsız aday olarak girdiği seçimlerde CHP, AP ve MSPli adayların toplamından fazla oy alarak (3096 oy.) Fatsa belediye başkanı seçilmiştir. Terzi Fikri’nin belediye başkanlığı 11 Temmuz 1980’e kadar sürer. Sönmez, tutuklu iken 4 Mayıs 1985’de bir kalp krizi geçirir ve hayata veda eder.

Terzi Fikri döneminde, ilçe niteliklerine gore 11 bölgeye ayrılmış ve bu bölgelerde seçimle iş başına geçen, temsilci sayısı bölgenin nüfusuna göre 3 ila 7 arasında değişen mahalle komiteleri ya da halk komiteleri adı verilen örgütler kuruldu. Böylece halk yerel yönetimin öznesi haline geldi. Bu komiteler halkın ihtiyaçlarını ve isteklerini belediyeye ileteceklerdi.

Belediye Meclisi toplantıları da halka açık yapılmaya başlandı. Böylelikle halk kendi komitelerinde aldığı kararların ne kadar uygulanıp uygulanmadığını da izleyebiliyor olacaktı. Bir anlamda, halk komitelerine denetleme yetkisi de verilmiş oluyordu. Halk komitelerinin görevi esas olarak o mahallede yapılan toplantıda kararlaştırılan belediye hizmetlerini yürütmek; halkın ihtiyaçlarını rayiç fiyatlarla-karaborsa fiyatina karşı- karşılamak, mahallenin yol,su,elektrik,kanalizasyon gibi sorunlarini cözmekti. Halkın yönetime tam katılımının gerçekleştiği kollektif bir yönetim ortaya çıkmıştı.

Prof. Dr. Can Hamamcı, “Kentleri mahalle düzeyinde örgütlemek, yönetilenleri bu yoldan yönetime ortak etme yollarını aramak bir bakıma temsil edilmeme sorununa bir çözüm getirmek oluyor. Diğer kapitalist ülkelerde, örneğin Fransa’da sol belediyelerde yerel demokrasiyi geliştirmek, belediye ile belde halkını bütünleştirmek amacıyla kullanılan temel araç mahalle komiteleri oluyor.” diyerek mahalle komitelerinin temsiliyet sorununa getirilecek en iyi çözüm olduğunu vurgular. Tıpkı Fatsa örneğinde olduğu gibi.

Bu yeni ve farklı Fatsa günleri boyunca mahalle komiteleri kentsel ve sosyal birçok soruna el atmış, halk kendi sorunlarına kendi çözümlerini getirmeye çalışmıştır.

Fikri Sönmez hakkında Can Yücel bir şiir bile kaleme almıştır.

KAYNAKÇA:

-Büke, Ahmet, “Terzi Fikri Olayı”, Virgül Dergisi, Mayıs 2007
-Keleş, Ruşen Prof. Dr., Yerinden Yönetim ve Siyaset, Cem Yayınevi, Ocak 2009, İstanbul
-Uyan, Mahmut Memduh ,Toplumsal Dalganın Kırılışı, Fatsa (1978-80), 2004, Arayış Yayınları, Ankara
-http://www.ozgurluk-dergisi.org, Unutturulamayanlar "Paris Komünü ve Fatsa", 13 Şubat 2008

Makalede kullanılan Fikri Sönmez fotoğrafının bütün telif hakları Saim Tokaçoğlu'na aittir.

6 yorum:

  1. Bu konuda etraflıca bir okuma için Tuncay Çelen'in ''Denizler'den Terzi Fikri'ye Türkiye'' kitabı okunabilir.

    YanıtlaSil
  2. Evet. Söz konusu kitap hem Fikri Sönmez üzerinde hem de Türk Sol Siyasetinin yakın tarihinin üzerinde önemli bir kaynaktır.

    YanıtlaSil
  3. Bloğunuzdaki başarılı paylaşımınızdan dolayı teşekkür ederiz,yayın hayatınızda packard bell destek firması olarak başarılar dileriz.

    YanıtlaSil
  4. Sitenizde yer alan Fikri Sönmez fotoğrafının telif hakları tarafıma aittir. Bir süredir iznim alınmadan ve adım kullanılmadan basılı yayınlarda da kullanılmaya başlanan fotoğraflarla ilgili yasal yollara da başvurmuş bulunmaktayım. Terzi Fikri ve Fatsa Operasyonu fotoğraflarının büyük çoğunluğu benim tarafımdan çekilmiştir, telif hakları da bende bulunmaktadır.
    Web sayfanızda kullandığınız Fikri Sönmez fotoğrafıyla birlikte, fotoğrafın benim tarafımdan çekildiğini belirtmenizi, yasal haklarım saklı kalmak üzere rica ediyorum.

    Saim Tokaçoğlu

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Saim Bey konudan haberdar ettiğiniz için teşekkürler. Ricanız elbette yerine getirilecektir. Eksik bilgim için özür dilerim.

      Sil
  5. Peki,Halk mahkemesi adı altında güya yargılanıp suçsuz yere şehit edilen Müslüman Fatsalılara ne demek lazım?Fatsa'da CIA beslemesi Dev Yol'un yaptıklarına ne demeli? Zorla haraç almalar, İmam öldürmeler, belediye parasını örgüte aktarmalar.Önce bunların cevabını verin.

    YanıtlaSil